Küçük bir not

Belki aynı şeyleri devamlı tekrar ediyor gibi görünüyor olabiliriz ; lakin bazı konular var ki
son derece tehlikeli . . .

Çevremizde birçok insanda gördüğümüz bir davranış var ; sağlam hisse alırım 3-5 sene yatarım
parayı bulurum düşüncesi hakim hemen hemen herkesde . . .


Hisse senedi alıp 3-5 sene tutmak para kazanılacağının garantisi değildir ; evet hisse senedi
yatırımı sağlam bir şirketin hisselerini ucuz bir fiattan bulup değerini bulunca da satmak üzerine
kuruludur. Eğer şirket çok kar eden , iyi temettü dağıtan (dağıtmasa da olur ) , başarılı ve gelecekte de
bu başarısını devam ettireceği düşünülüyorsa tutulmaya devam edilebilir.
Lakin değerini bulduğu hatta endeksin yükselişine katılıp da potansiyel değerinin çok üzerine çıktığı
durumlarda mutlaka satılıp kar cebe konup tekrar düşüşlerde yerine konulmalıdır.

Tamamen afaki olarak davranıp ; güncel fiatın cazip olup olmadığına bakmadan , araştırmadan nasılsa ben uzun vade düşünüyorum , şirkette sağlam alırım  3-5 sene yatarım düşüncesi sayısız insanın canını yakacak bir gün . . .

Evet borsalar , hisse senedi piyasaları fiatların artacağı beklentisi ile kurulmuşlardır ve fiatlar
genelde yukarı giderler ; fakat zamanlama herşeydir , genelde insanların en olmayacak zamanda
paraya ihtiyaçları olur ve ellerindeki senetleri satmak zorunda kalırlar ve ne gariptir ki bu durum
yine genelde düşüş zamanlarına denk gelir. 3-5 sene beklemek para kazanılacağının garantisi
değildir. Bu iş hazine bonusu almaya benzemez , oradaki gibi belirli bir vade sonunda kimse
gelip size ana paranızı faizi ile birlikte ödemez.

Yıl 1998 sonbaharı , bir arkadaşımın babası netaş'da çalışyor ve ellerinde netaş hisseleri var.
Senet  1998 asya krizi sırasında  20 liralardan  4-5 liralara kadar düşüyor.
Ortada kriz havası var , doğal olarak sınırlı birikimleri olan insanlar ve korkuyorlar.
Derken piyasa biraz toparlandı ve arkadaşımın babası elindeki senetleri 8 tl den sattı.
Hatta dip fiat olan 4 tl ye göre iki misli fiattan sattıkları için de mutlu oldular.

Sadece ve sadece bir sene sonra  1999 sonbaharında ve 2000 Ocak ayında , yani kısaca
15 ay sonra netaş hisselerinin fiatı  120 tl civarına çıkmıştı !!!

Şaka gibi , evet 15 ay önce kimse bunu hayal edemezdi. Fakat mesela ben uzun vade hisse toplayacağım diye işe başlayan ve bunu  1997 yılında  Netaş hisseleri  20 Tl'den işlem görerken
yapan birisi , elindeki senetler  4 Tl'ye düşünce ne yapmıştır , ne yapacaktır ?

Bu örnekte mutlu son vardı ; ama her hikaye mutlu son ile bitmeyebilir. Sözkonusu senet
yıllarca düşük fiatlarda sürünmeye devam edebilir , vs vs vs . . .

Dolayısıyla aldım yattım , 3 sene sonra zenginim anasını satayım tavrı kişiyi hüsrana götürebilir.
1998 krizi sırasında  fiatlar düşük diye 5-6 liradan alan birisi fiatlar  10-12 , ya da 20 Tl'yi
gördüğünde  bire iki , bire dört kazançları gördüklerinde , zaten kriz var ortam da bozuk diye
düşünüp muhtemelen satacaklardır. Amatörlerin genelde yaptıkları budur , 120 Tl'ye kadar
tutmak çoğu profesyonelin bile başaramayacağı bir işdir ; lakin yükselen bir trend devam
ederken senedi tutmayı başarmak ancak belirli bir disiplin ve tecrübe ile başarılabilir.

Mesela bir profesyonel  20 liradan 4 liraya düşüp ve tekrar 20 liraya gelen hisseyi 20 lira zirvesi
geçilince en azından 35-36 liraya kadar tutmaya devam eder.

Bütün bunlara rağmen bireysel bir yatırımcı için hisse senetlerine para yatırmak , dönem dönem
para yatırmaya devam etmek ve beklemek  çok para kazanmak için en iyi yatırım biçimi bizce.

En azından bireysel emeklilikten iyidir , bu arada ilerisi için bir bes hesabının olması ve oraya da
para yatırılması gelecek yıllar için çok iyidir , fazla para göz çıkarmaz  :)

Bütün mesela kötü bir duruma hazır olmak ; şu ana kadar endeksimizin hiç yaşamadığı cycle
bir düşüşe yakalanıp kişinin elindeki o çok sağlam senedin fiatı bile pula dönerse ne yapacağı
uzun vadede başarıyı belirleyecektir.

Kişinin ekonomik özgürlüğüne ulaşması için hisse senetleri en iyi yollardan biri.

Bu yoldaki en büyük üç düşman ;

01 )  Senetlerinizi elinizden almak isteyen manipülatörler
02 )  Her zaman maaşlı bir işde çalışıp mümkünse hep fakir kalmanızı isteyen devlet
03 )  Maalesef kişinin kendisi.

İlk ikisi ile başa çıkmak nispeten kolay ; fakat insanın kendisi ile başa çıkması en zor mücadele.