Hisse senedi taşıyan insanlar , özellikle her iki laflarından biri ben uzun vadeciyim olan tipler
borsa düşerken ellerindeki senetleri satmazlar , satamazlar ; çünkü fiatlar düştükçe acının
büyüklüğü insanları duygusal açıdan kilitler.

Sağda solda , forumlarda , twitter da filan atıp tutarlar , lakin içleri kan ağlamaktadırlar.
İmkanları olup da tekrar altı ay öncesine geri dönebilseler uzun vade made dinlemeden
herşeyi satacaklarına yemin bile edebilirler.

Şimdi bu adamların ellerindeki hisse senetlerini almanın yolu borsayı yukarı çekmektir.
Fiatlar yükselmeye başlayınca içleri tekrar umutla dolmaya başlayacak ve büyük bir
keyifle fiatların çıkışını izleyeceklerdir.

Hem TL , hem de Usd bazında ne kadar zarar etmiş olurlarsa olsunlar bir kere umutları
yeşerince herşeyi unutup gelecek güzel günlerin hayalini kurmaya başlarlar.

Bu sebeple hisse senetlerinden önce onların umutlarını almak gerekir.

Eğer borsa sürekli düşerse kimse elindeki senetleri zararına satmaz , battı balık yan gider
olan oldu , nasılsa bir gün çıkar diye düşünürler. Oysa arada sert bir yukarı tepki olup da,
sonra aynı hızla tekrar düşüş başlarsa ; o insanlar bu düşüşün kısa bir sürede bitmeyeceğini
orta vadede devam edeceğini ve fiatları çok daha aşağılara çekeceğini , bu fiatların bile
halen satıp çıkmak için iyi bir fırsat olduğunu düşünmeye başlarlar.

Daha kısa bir süre önce düşüş devam edecek diyenlere itiraz edip dibe çok yakınız diyen
insanlar , birden herşeyin daha da kötüye gideceğine ikna olup , dibe yakın olmayı filan da
boşverip satmaya başlarlar.

Haklı çıkarlar , fiatlar düşmeye devam eder ; ama kısa bir süre sadece ve sonra hızla yukarı
fırlarlar. Bu çıkışın da bir tepki olduğunu , temel anlamda hiçbir şeyin değişmediğini iddia
etmeye başlar artık bu insanlar . . .

Bir süre önce herşeyin iyiye gideceğini düşünen kitle olumsuzluğun dibine vurmaya başlar.
Lakin yükselmeye başlayan fiatlar düşmek bilmez , düşe kalka çıkar da  çıkarlar.

O insanların sattıkları seviyelerin bile üzerine çıkıp hızla yükselmeye devam eder fiatlar.

Bu hikaye böyle sürer gider , uzun düşüş boyunca hisse taşıyıp dibe en yakın yerlerde
satan insanlar tekrar hisse almaya başlasa da sattıkları fiatların çok üzerinde geri alabilirler.

Zaten önemli olan o hisseleri , o insanlara sattırabilmek ve zararın ekstrede gerçek haline
gelmesini sağlamaktır.

Bir hisseyi hiç satmadan elinde tutan insan ile maliyetinin çok çok altında sattıktan sonra
sattığı fiatın daha üzerinde bir fiata geri alan insanın psikolojisi asla aynı değildir.


Yazının ana fikri ; asla zarara tolerans gösterilmemeli.

Günümüzde insanlar herşeyi çocuk oyuncağı sanmakta , ağzı olan ben uzun vadeciyim diyor.

Peki gerçekte ne oluyor ?

Olan ; 12 liraya aldıkları hisse 7 liraya kadar düşerken sakin sakin bekleyip ben uzun vadeciyim
diye kendini kandıran insanlar , düşüşün aniden hızlanıp  fiatların 7 liradan  5 liraya
inmesiyle uzun vadeyi filan unutup panikle satıp kurtulurlar.

Zararın büyüklüğünün acısıyla başka hisselerde al-sat yaparak para kazanmaya çalışırlar.
Genelde bu iş de parlak neticeler vermez.

Ve bir gün bir bakarlar ki ; 12 liraya alıp panikle 5 liraya sattıkları hisseler en düşük
4 lirayı görmüş ve şu anda 9 liradan işlem görüyor.

Bu inanılmaz kötü bir duygudur , bu yüzden kendinizi kandırmaktan vazgeçin.

Ya zarara tolerans göstererek psikolojik olarak ipin ucunu kaçırmayın ;

ya da gerçek bir uzun vade yatırımcısı olun ve düşüşün en hızlı , gecenin en karanlık anında
savaşı kaybetmeyin.

Malum gecenin en karanlık anı , sabahın en yakın olduğu andır.